Er moest heel wat water door de Nemunas stromen, maar het is dan eindelijk zover: De rechtvaardigen gaat in het Litouws verschijnen. De vertaling van het boek over Jan Zwartendijk, de Nederlandse consul in Kaunas, die duizenden Joden het leven redde, komt eind 2024 uit en zal groots gepresenteerd worden op de Book Fair in Vilnius in februari 2025. Eerdere pogingen om het boek in Litouwen uit te brengen mislukten vanwege de passages over het Litouwse antisemitisme en de gebeurtenissen in Kaunas in 1941. Door de niet aflatende inspanningen van de Nederlandse ambassadeur in Litouwen, Jack Twiss Quarles van Ufford, en de historicus en mensenrechtenactivist Robert van Voren, hoogleraar Sovjet en Post-Sovjet Studies aan de Vytautas Magnus Universiteit in Kaunas, is het nu toch gelukt en durft uitgeverij Kitos Knygos een Litouwse vertaling van De rechtvaardigen aan. Gesteund door het Litouwse ministerie van Cultuur en het Litouwse ministerie van Buitenlandse Zaken. Jan Brokken: ‘Bij mijn onderzoek heb ik destijds de volledige medewerking gehad van de Litouwse autoriteiten. Alle archieven gingen voor me open. De huiver om De rechtvaardigen uit te geven kwam zeker niet van de overheid. Het stak me natuurlijk wel, want ik ben zeer verknocht geraakt aan Litouwen en de Litouwers en begreep niet goed waarom zij bepaalde bladzijden uit de geschiedenis wilden verzwijgen. Dat Kitos Knygos het boek nu uitgeeft, is het beste bewijs dat de Litouwers de geschiedenis inmiddels recht in de ogen durven te kijken.’
Het nieuws over de Litouwse vertaling komt op een mooi moment. Op 14 september – de sterfdag van Jan Zwartendijk, hij overleed op 14 september 1976 – wordt door de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Wopke Hoekstra, het Ereteken voor Bewezen Moed in Goud postuum uitgereikt, in het nabijzijn van zijn kinderen Rob Zwartendijk en Edith Jes-Zwartendijk en de gehele familie Zwartendijk. De ceremonie vindt plaats in Kasteel Duivenvoorde in Voorschoten. Tot de eregasten behoren schrijver Jan Brokken, die de moed van consul Zwartendijk aan de vergetelheid ontrukte, Tweede Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma en alle Kamerleden die diens verzoek aan de minister-president en de koning ondersteunden om consul Jan Zwartendijk de hoogste onderscheiding uit te reiken
