Op initiatief van D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma wil de hele Tweede Kamer, als ook vertegenwoordigers van Joodse organisaties en bekende Nederlanders dat aan Jan Zwartendijk postuum het Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw toegekend wordt.
‘De Nederlandse Schindler’ Jan Zwartendijk redde tussen de zes – a tienduizend Joden tijdens zijn consulschap in Litouwen en werd daarvoor door Israël met de eretitel ‘Rechtvaardige onder de volkeren’ geëerd. In Nederland werd hij na de oorlog door het Ministerie van Buitenlandse Zaken berispt omdat hij ‘ten onrechte’ visa had uitgeschreven.
Met de publicatie van De rechtvaardigen van Jan Brokken in 2018 kwam het verhaal van Jan Zwartendijk in beeld.
‘Jan Brokken heeft een monument gebouwd voor Jan Zwartendijk. In De rechtvaardigen doet Brokken minutieus verslag van deze reddingsoperatie. Brokken volgt het spoor van de vluchtelingen, via de Trans Siberië Express en de Japanse stad Kobe tot in het getto van Shanghai. Hij laat de tijd niet in de lengte maar in de breedte uitwaaieren en doet dat knap, met tientallen personages wier levens in elkaar grijpen.’ ★★★★ – Jenne Jan Holtland, de Volkskrant
