‘Wat een formidabele boekpresentatie,’ oordeelde oud-diplomaat Karel de Vey Mestdagh over de wijze waarop De rechtvaardigen op 4 oktober in de Koningszaal van De Bazel in Amsterdam ten doop werd gehouden, in aanwezigheid van 160 diplomaten, historici, familieleden, collega-schrijvers, redacteuren, vrienden en musici. Geert Mak sprak de auteur als zijn vakbroeder toe. ‘Wat heb je dat meesterlijk gedaan. Zoveel onderzoek maar tegelijk zo beeldend en intiem, met zoveel vaart en vakmanschap ineen geweven. Prachtig thema, een mooie en herkenbare hoofdpersoon. En voortdurend die vraag op de achtergrond: wat zou ik gedaan hebben…’ Jan Brokken vertelde over de lange ontstaansgeschiedenis van het boek, de hindernissen, de wereldwijde research en de hulp die hij van de familie Zwartendijk, zijn researcher Jan Kamp en de gehele uitgeverij Atlas Contact had gehad. Hij overhandigde de eerste exemplaren aan de 94-jarige Ineke Zwartendijk, de 91-jarige Edith Zwartendijk en de 79-jarige Rob Zwartendijk. Het Berlage Saxofoon Kwartet, met wie Jan Brokken het programma De weg naar de vrijheid uitvoert, gaf iets van de sfeer van het boek mee door werken van Kurt Weill, Ervin Schulhoff en Hanns Eisler uit te voeren.
De rechtvaardigen kreeg direct lovende kritieken in De Morgen, de NRC en Trouw. Het Algemeen Dagblad, Het Parool en het Financieel Dagblad belichtten de nieuwselementen in uitvoerige artikelen. Naar aanleiding van de primeur in het AD (‘Jodenredder kreeg reprimande van ministerie’) stelde het D’66-kamerlid Sjoerd Sjoerdsma kamervragen aan minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok. Het nieuws haalde de voorpagina’s van vrijwel alle Israëlische kranten: Dutch diplomat was punished for saving Jews in the Holocaust, new book reveals (The Times of Israel, Arutz Sheva). Op de Frankfurter Buchmesse ontstond meteen grote belangstelling.
Jan Brokken was te horen bij Mieke van der Weij en Peter de Bie in Nieuwsweekend, bij Pieter van der Wielen in Nooit meer slapen en bij Chris Vemer op Radio Rijnmond, en te zien bij Carolina Lo Galbo in VPRO Boeken. Vijf dagen na verschijnen moest De rechtvaardigen al worden herdrukt. Het boek kwam op nummer 3 binnen op de NRC Top Tien.
